ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΑ ΕΙΔΗ

Τσακάλι  Ανήκει στην κατηγορία των κυνοειδών και συναντάται στην Ευρώπη (κυρίως στα Βαλκάνια), στην Ασία και στην Αφρική. Είναι ένα μεσαίου μεγέθους θηλαστικό που παρά την κακή του φήμη καλύπτει το μισό της δίαιτάς του με φυτά και φρούτα. Το υπόλοιπο μισό της δίαιτάς του αποτελείται από ψοφίμια και μικρά ζώα όπως αμφίβια, ψάρια, σαλιγκάρια, ποντίκια, κουνέλια, έντομα, πουλιά αλλά και αιγοπρόβατα. Το τσακάλι αναφέρεται τόσο στην ελληνική μυθολογία όσο και στην Αρχαία Αίγυπτο όπου είχε σπουδαίο ρόλο! Το ήξερες ότι... Ως κυνηγός θεωρείται οπορτουνιστικό ζώο γιατί προτιμά τροφή ανθρωπογενούς προέλευσης, σκουπίδια με υπολείμματα τροφών και νεκρά ζώα. Μέχρι το 1990 το τσακάλι συγκαταλεγόταν στα επιβλαβή είδη. Δρα ως «καθαριστής» της φύσης επειδή λειτουργεί ως θηρευτής των τρωκτικών και ζώων που βλάπτουν τις γεωργικές καλλιέργειες, περιορίζει τα οργανικά υπολείμματα και σκουπίδια και απομακρύνει νεκρά ζώα αποτρέποντας τη μετάδοση ασθενειών. Χρησιμοποιεί για φωλιά φυσικές τρύπες ανάμεσα σε βράχους ή ακόμα και φωλιές άλλων ζώων! Διαθέτει πολύ καλή ακοή και όσφρηση, γεγονός που βοηθάει το τσακάλι να εντοπίσει μικρά θηράματα. Το τσακάλι στην Ελλάδα Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι ο πληθυσμός των τσακαλιών δεν ξεπερνά τα 1.500 άτομα. Αυτά περιορίζονται σε απομονωμένους πληθυσμούς στην ανατολική Μακεδονία και Θράκη, τη Χαλκιδική, την παραλιακή ζώνη της Φωκίδας, την Πελοπόννησο, τη Σάμο, και με μικρές ομάδες στην Κερκίνη και στον Αξιό. Το τσακάλι κυνηγήθηκε έντονα την περίοδο 1974 – 1980 οπότε και σύμφωνα με επίσημα στοιχεία σκοτώθηκαν πάνω από 7.000 άτομα. Απειλές Κύριος λόγος της δραματικής μείωσης του πληθυσμού του τσακαλιού είναι το κυνήγι. Είναι το μοναδικό μεσαίου μεγέθους θηλαστικό που έχει υποστεί τόσο ραγδαία μείωση στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο στη μείωση του πληθυσμού έχει συμβάλει και η καταστροφή του βιοτόπου του λόγω των πυρκαγιών και άλλων ανθρωπογενών επεμβάσεων. Λύγκας

Ο λύγκας είναι το τρίτο σε μέγεθος σαρκοφάγο της Ευρώπης μετά την αρκούδα και το λύκο. Η γεωγραφική του κατανομή κάποτε ήταν ευρύτατη, όμως κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950 έγινε συστηματική προσπάθεια αφανισμού του. Σήμερα ζει σε μεγάλα δάση της Σουηδίας, της Νορβηγίας, της Φινλανδίας και σε απομονωμένες περιοχές της Ευρώπης και της Ασίας. Τα τελευταία χρόνια έγιναν απόπειρες επανεισαγωγής του είδους σε κάποιες περιοχές της Ευρώπης με επιτυχέστερη αυτή που πραγματοποιήθηκε σε Βαλκανικές χώρες. Ο συνολικός πληθυσμός του υπολογίζεται σήμερα στα 7.000 άτομα.

Ήξερες ότι...

• Έχει μικρή καρδιά σε σχέση με το σώμα του και γι’ αυτό δεν μπορεί να τρέξει γρήγορα.
• Συνήθως πνίγει πολλά ζώα, περισσότερα απ' όσα αντέχει να φάει και τρώει μόνο τα καλύτερα κομμάτια.
• Μπορεί να περιμένει επί ώρες το θήραμά του, κρυμμένος πίσω από ένα βράχο ή ένα θάμνο.
• Ένας θηλυκός λύγκας μπορεί να αλλάξει ακόμα και 12 φωλιές μέχρι να βρει ένα ασφαλές μέρος για τα μωρά της.
• Η όραση είναι το πιο σημαντικό αισθητήριο όργανο του λύγκα και είναι έξι φορές πιο ευαίσθητη, σε σχέση με την ανθρώπινη, στο σκοτάδι.
• Μπορεί να ακούσει το πέρασμα ενός ζώου από απόσταση 500 μέτρων!

Ο λύγκας στην Ελλάδα

Αν και έχουν εντοπιστεί ελάχιστα ίχνη λύγκα στην ορεινή διασυνοριακή περιοχή μεταξύ Ελλάδας, ΠΓΔΜ, Αλβανίας και Βουλγαρίας, δεν υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία που να επιβεβαιώνουν μόνιμη παρουσία του στη χώρα μας. Η παρουσία του μειώθηκε ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 50 μετά την μεγάλης έκτασης αποδάσωση και την επέκταση των οδικών δικτύων που καταστρέφουν τους βιοτόπους.

Απειλές

Είναι είδος που απειλείται με εξαφάνιση σε πολλές χώρες της Ευρώπης και προστατεύεται από την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία. Ο μόνος εχθρός του λύγκα είναι ο άνθρωπος και κυρίως το παράνομο κυνήγι του (η γούνα του είναι από τις πιο ακριβές). Μεγάλο ρόλο έπαιξε επίσης και η εξόντωση των μικρών οπληφόρων, κυρίως του ζαρκαδιού αλλά και του αγριόγιδου που αποτελούσαν μεγάλο μέρος της τροφής του, που τον έκανε να στραφεί σε οικόσιτα ζώα με αποτέλεσμα να θανατωθεί μεγάλος αριθμός λυγκών από βοσκούς. 

Ζαρκάδι 

Είναι το πιο μικρό είδος της οικογένειας των ελαφιδών. Το χειμώνα συναντάται σε χαμηλότερα υψόμετρα ενώ το καλοκαίρι ανεβαίνει ψηλότερα ανάλογα με την ποσότητα και την ποιότητα της τροφής. Το ζαρκάδι ζει σε ποικιλία δασικών βιοτόπων (φυλλοβόλα ή μικτά δάση με κωνοφόρα) και εμφανίζεται σε μεγάλους πληθυσμούς στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη.

Γνωρίζετε ότι...

• Το ζαρκάδι είναι είδος ημερόβιο. Για την αναζήτηση της τροφής του κινείται κυρίως κατά τις πρωινές και απογευματινές ώρες.
• Σε περίπτωση άσχημων καιρικών συνθηκών, όπως δυνατή βροχή και δυνατό άνεμο, προφυλάσσεται μέσα στην πυκνή βλάστηση και δεν βγαίνει για να τραφεί.
• Το ζαρκάδι μπορεί να αναπτύξει μεγάλη ταχύτητα αλλά για μικρό χρονικό διάστημα, λόγω της μικρής χωρητικότητας των πνευμόνων του.
• Βλέπει, ακούει και κολυμπά πολύ καλά.
• Τρώει τα φύλλα και τα κλαδιά των θάμνων των δέντρων κι έτσι βοηθά να υπάρχουν ανοίγματα στο δάσος και να αναπτύσσεται η χαμηλή βλάστηση.
• Τα αρσενικά έχουν περιοχές επικράτειας που τις υπερασπίζονται δίνοντας θεαματικές μάχες με τα κέρατά τους.
• Το αρσενικό ζαρκάδι έχει κέρατα που πέφτουν το φθινόπωρο και ξαναφυτρώνουν στα τέλη του χειμώνα.

Το ζαρκάδι στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, έχουν απομείνει μικροί πληθυσμοί ζαρκαδιών που απαντώνται στις ορεινές περιοχές της Ηπειρωτικής Ελλάδας. Το είδος χαρακτηρίζεται τρωτό που σημαίνει ότι αν συνεχίσει να εξοντώνεται σύντομα θα απειλείται με εξαφάνιση.

Απειλές

Το ζαρκάδι αποτελεί φυσική λεία για τα σαρκοφάγα ζώα. Παρά το γεγονός αυτό, οι κυριότερες απειλές για το είδος προέρχονται από τον άνθρωπο και είναι το παράνομο κυνήγι και η καταστροφή των βιοτόπων του.

 Ελάφι 

Το ελάφι εξαπλώνεται σε ολόκληρη σχεδόν την Ευρώπη, τη Β. Αφρική, τις περισσότερες οροσειρές της κεντρικής Ασίας, τη Σιβηρία, την Άπω Ανατολή και τη Β. Αμερική. Το χειμώνα προτιμά τα δάση, ενώ το καλοκαίρι επιλέγει μεγαλύτερο υψόμετρο όπου η τροφή αφθονεί. Το ελάφι το συναντάμε και στην ελληνική μυθολογία όπου η Άρτεμις το έθεσε υπό την προστασία της από θαυμασμό για τον ελεύθερο και ατίθασο χαρακτήρα του.

Ήξερες ότι...

•  Είναι το μεγαλύτερο φυτοφάγο που ζει στη χώρα μας.
• Το κόκκινο ελάφι που ζει στην Ελλάδα, αντίθετα απ’ ό,τι δηλώνει το όνομά του, έχει τρίχωμα καφεκόκκινο το καλοκαίρι και γκρίζο το χειμώνα.
• Μόνο τα αρσενικά έχουν κέρατα, τα οποία μεγαλώνουν μέχρι και 2,5 εκ. την ημέρα.
• Όταν τα κέρατα αναπτυχθούν τελείως πέφτουν και βγαίνουν νέα κάθε χρόνο!
• Το μόνο όπλο για την άμυνά του είναι το γρήγορο τρέξιμό του και οι οξύτατες αισθήσεις του.
• Κυλιέται στη λάσπη προκειμένου να καθαρίσει το σώμα του από τα παράσιτα.
• Το αρσενικό είναι πολυγαμικό είδος (σε κάθε ενήλικο αναλογούν 8 - 10 θηλυκά)!

Το ελάφι στην Ελλάδα

Το ελάφι ζούσε παλιότερα σε ολόκληρη την Ελλάδα, όμως σήμερα εντοπίζεται μόνο στην Πάρνηθα και σε περιορισμένους πληθυσμούς στη Ροδόπη και την Ήπειρο. Ο πληθυσμός του Κόκκινου Ελαφιού έχει συρρικνωθεί σε τέτοιο βαθμό (ο σημερινός αριθμός τους υπολογίζεται σε 600 περίπου) ώστε το είδος να βρίσκεται στα πρόθυρα εξαφάνισης και να χαρακτηρίζεται ως κρισίμως κινδυνεύον σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας.

Απειλές

Οι σημαντικότερες απειλές για το ελάφι προέρχονται από τον άνθρωπο. Το παράνομο κυνήγι είναι η κύρια αιτία και δευτερευόντως η υποβάθμιση του βιοτόπου του και η όχληση εξαιτίας ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Επίσης στη μεγάλη πυρκαγιά στην Πάρνηθα το 2007 ο πληθυσμός των ελαφιών υπέστη σοβαρές απώλειες (18 ελάφια βρέθηκαν απανθρακωμένα) και σοβαρή καταστροφή του ενδιαιτήματός του. 

Βίδρα 

Η ευρασιατική βίδρα είναι ένα μικρόσωμο ζώο που ζει στις όχθες των ποταμών και των λιμνών και μόνο όπου τα νερά είναι πολύ καθαρά. Η ευρασιατική βίδρα θεωρείται από τα σπανιότερα και πιο απειλούμενα θηλαστικά της ηπείρου. Καθώς το είδος αποτελεί σημαντικό δείκτη υγείας των ορεινών υδάτων, προστατεύεται αυστηρά σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. Τρέφεται με ψάρια σε ποσοστό μεγαλύτερο του 80% αλλά και αμφίβια, ερπετά (νερόφιδα), ασπόνδυλα (κυρίως καβούρια), πουλιά και μικρά θηλαστικά.

Ήξερες ότι...

• Χρειάζεται το γλυκό νερό για να καθαρίζει τη γούνα της.
• Πολλές φορές παίζει γλιστρώντας στη λάσπη των όχθεων ή στο χιόνι.
• Το αρσενικό ασχολείται ελάχιστα με τη φροντίδα των νεογνών.
• Η φωλιά της βρίσκεται σε στοά πάνω από τη στάθμη του νερού και έχει δύο εξόδους, μία προς το έδαφος και μία προς το νερό.
• Η βίδρα κυνηγά συνήθως το βράδυ, ενώ περνά την ημέρα της σε λαγούμι με υποβρύχια είσοδο.
• Η γούνα της προσφέρει, λόγω της δομής των τριχών, μια ιδιαίτερα αποτελεσματική μόνωση από το κρύο και την υγρασία.
• Καθημερινά ξοδεύει το 10% του χρόνου της για την φροντίδα της γούνας της.
• Βλέπει (εξίσου καλά και μέσα στο νερό), ακούει και μυρίζει πολύ καλά.

Η βίδρα στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα θεωρείται ότι υπάρχει ένας από τους πυκνότερους και με μεγάλη εξάπλωση πληθυσμούς βίδρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Διάσπαση των πληθυσμών εμφανίζεται στην κεντρική Ελλάδα, ενώ μερικοί απομονωμένοι πληθυσμοί βρίσκονται στην Κέρκυρα και στην Εύβοια. Παρά την παρουσία της στους πιο κατάλληλους βιότοπους, περιλαμβάνεται στον κατάλογο των απειλούμενων ειδών της Ελλάδα στην κατηγορία τρωτό.

Απειλές

Οι σημαντικότεροι κίνδυνοι για την επιβίωση της βίδρας προέρχονται από τον άνθρωπο και είναι η ρύπανση των ποταμών και των λιμνών, η αποξήρανση των υγροτόπων και τα υδροηλεκτρικά φράγματα. Ωστόσο απειλή για τη βίδρα συνιστούν και η καταστροφή της παρόχθιας βλάστησης σε λίμνες και ποτάμια και η κατάκλιση των βιοτόπων από τεχνητούς ταμιευτήρες στα ποτάμια.

Αγριόγιδο 

Tο αγριόγιδο είναι το πιο αντιπροσωπευτικό μεγάλο θηλαστικό των ψηλών βουνών της Ελλάδας, είναι, όμως, και ένα από τα απειλούμενα ζώα της βαλκανικής χερσονήσου. Τρέφεται κυρίως με διάφορα ποώδη φυτά αλλά συμπληρωματικά και με φύλλα, κλαδιά δέντρων και λειχήνες. Ιδανικός βιότοπος για το αγριόγιδο είναι οι απότομες δασωμένες πλαγιές που καταλήγουν σε απόκρημνες κορυφές. Χαρακτηριστικό του γνώρισμα είναι τα όρθια και λυγισμένα προς τα πίσω –σαν αγκίστρι- κέρατα, που φέρουν και τα αρσενικά και τα θηλυκά.

Ήξερες ότι...

• Το βάρος του κυμαίνεται από 28 έως 45 κιλά και υπό φυσιολογικές συνθήκες ζει 15-20 χρόνια.
• Το τρίχωμα του σώματός του από καφέ ανοιχτό το καλοκαίρι μετατρέπεται σε σκούρο καφέ, σχεδόν μαύρο, το χειμώνα.
• Δεν ανήκει στο ίδιο είδος με το αγριοκάτσικο (γνωστό και ως αγρίμι ή κρι-κρι) της Κρήτης και δεν διασταυρώνεται με τη γίδα.
• Τα αγριόγιδα σχηματίζουν μικρά κοπάδια, που τα ηγείται συνήθως ένα ενήλικο θηλυκό άτομο. Μόνο τα γερικά ζώα και κυρίως τα αρσενικά απομονώνονται.
• Στο αγριόγιδο οι βίαιες αναμετρήσεις είναι μάλλον σπάνιες και η ιεραρχία εξασφαλίζεται με χαρακτηριστικές στάσεις του σώματος και συμπεριφορές, όπου το καθένα βρίσκει τη θέση του.

Το αγριόγιδο στην Ελλάδα

Το αγριόγιδο ζει σήμερα σε επτά διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας: στη Βόρεια, Κεντρική-Νότια Πίνδο, στη Στερεά Ελλάδα, στον Όλυμπο, στη Ροδόπη, στη Τζένα-Πίνοβο και στα Νεμέρτσικα. Στις παραπάνω περιοχές το είδος συγκεντρώνει 19 πληθυσμιακές ομάδες, οι οποίες συνολικά αριθμούν περίπου 700 άτομα. Το είδος θεωρείται σπάνιο, ακόμη και στις περιοχές που συγκεντρώνει τις υψηλότερες πληθυσμιακές πυκνότητες για τα ελληνικά δεδομένα. Οι πληθυσμοί αυτοί δεν επικοινωνούν μεταξύ τους σχεδόν σε καμία περιοχή.

Απειλές

Οι κύριες απειλές για το αγριόγιδο είναι η λαθροθηρία, η υποβάθμιση των βιοτόπων του από την υπερβόσκηση και η γενετική αποδυνάμωση του είδους από τη σταδιακή συρρίκνωση του πληθυσμού του. Σύμφωνα με την ελληνική Νομοθεσία, αποτελεί προστατευόμενο είδος και το κυνήγι του απαγορεύεται σε όλη την ελληνική επικράτεια. Επίσης, περιλαμβάνεται στην κατηγορία «Σπάνια» του Κόκκινου Βιβλίου των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας. Ελληνικός Ποιμενικός 

Ο ελληνικός ποιμενικός σκύλος εκτρέφεται αιώνες τώρα, κυρίως για τη φύλαξη κοπαδιών, στις ορεινές περιοχές της χώρας μας. Η προσαρμογή του στις αντίξοες συνθήκες της ορεινής κτηνοτροφίας, με την πάροδο των αιώνων του έδωσε την δυνατότητα να διαμορφώσει ορισμένα χαρακτηριστικά που τον καθιστούν πολύτιμο και αναντικατάστατο φύλακα, ικανό να αντιμετωπίσει τις επιθέσεις μεγάλων σαρκοφάγων, όπως η αρκούδα και ο λύκος. Σήμερα η παραδοσιακή αυτή ελληνική φυλή σκύλων κινδυνεύει με εξαφάνιση.

Ήξερες ότι...

• Το τρίχωμά του είναι πυκνό με διπλό μανδύα , για να το προστατεύει από τις ακραίες καιρικές συνθήκες.
• Διαθέτει άριστη όσφρηση, όραση και ακοή που σε συνδυασμό με τη διάπλαση και τον χαρακτήρα του τον καθιστά ιδανικό σκύλο φύλαξης.
• Στον ποιμενικό χαρακτήρα του ζώου διακρίνεται η ανεξαρτησία δράσης, η υψηλή αίσθηση του ζωτικού χώρου, το έντονα αναπτυγμένο ένστικτο προστασίας στο κοπάδι, η επιθετικότητα προς τα άγρια ζώα, το θάρρος, η πίστη στην ομάδα και η αφοσίωση.
• Προσαρμόζεται εύκολα στην καθημερινή διαβίωση του κοπαδιού, κινείται ελεύθερα χωρίς να ενοχλεί τα ζώα, ενώ σύντομα αναπτύσσει μαζί τους σχέσεις συμβίωσης και ένστικτο προστασίας.
• Ο Μέγας Αλέξανδρος χρησιμοποιούσε στις εκστρατείες του ποιμενικούς σκύλους της Ηπείρου.
• Ο Πλάτωνας αναφέρει ότι ο ποιμενικός σκύλος της Ηπείρου είναι γνωστός από τα ομηρικά έτη και ήταν ονομαστός για τα καταπληκτικά του χαρίσματα.

Ο ελληνικός ποιμενικός στην Ελλάδα

Η μείωση της νομαδικής κτηνοτροφίας και οι ανεξέλεγκτες διασταυρώσεις με άλλες φυλές σκύλων αλλοίωσαν τα χαρακτηριστικά του και υπολογίζεται ότι σήμερα έχουν απομείνει λιγότεροι από 3.000 καθαρόαιμοι ελληνικοί ποιμενικοί στη χώρα. Σε μία προσπάθεια να διασωθεί η φυλή ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ υλοποιεί από το 1998 το Πρόγραμμα Αναπαραγωγής Ελληνικού Ποιμενικού.

Απειλές

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που αντιμετωπίζει ο ελληνικός ποιμενικός είναι τα δηλητηριασμένα δολώματα (φόλες).

Λύκος

Σύμβολο δύναμης και ελευθερίας ο λύκος στοιχειώνει θρύλους και παραμύθια εδώ και χιλιάδες χρόνια. Η αλήθεια όμως είναι ότι ο «κακός λύκος» των παραμυθιών δεν είναι παρά ένα τρωτό είδος που χρειάζεται προστασία. Υπήρξε το θηλαστικό με τη μεγαλύτερη γεωγραφική εξάπλωση στον πλανήτη μας καθώς κάλυπτε όλο σχεδόν το βόρειο ημισφαίριο. Σήμερα εξαιτίας των συστηματικών προσπαθειών εξόντωσης έχει χάσει μεγάλο μέρος της ιστορικής του επικράτειας. Στην Ευρώπη, εκτός από την Ελλάδα, λύκους συναντά κανείς σε μικρούς πληθυσμούς στην Πορτογαλία, στην Ισπανία, στην Ιταλία, στις σκανδιναβικές χώρες και σε μεγαλύτερους πληθυσμούς στα ανατολικά της Ευρώπης ενώ πρόσφατα επανεμφανίστηκε στη Γαλλία, στην Ελβετία και στη Γερμανία. Στην Ελλάδα η εξάπλωσή του εκτείνεται σε όλο σχεδόν το ηπειρωτικό ανάγλυφο της χώρας, βόρεια της Βοιωτίας.

Ήξερες ότι...

• Ο λύκος τρέχει πολύ γρήγορα (έως 45 χλμ/ώρα) και κολυμπά καλά.
• Μπορεί να φτάσει το 1,5 μέτρο μήκος.
• Ζει σε αγέλες για καλύτερα αποτελέσματα στο κυνήγι.
• Αρχηγός είναι το πιο δυνατό ζώο της αγέλης (αρσενικό ή θηλυκό) και μαζί με το ταίρι του είναι το αναπαραγωγικό ζευγάρι της αγέλης.
• Ενώ ως σαρκοφάγο ο λύκος έχει εξελιχθεί ώστε να τρέφεται κυρίως με άγρια φυτοφάγα ζώα, σε περίπτωση που αυτά εκλείπουν στρέφεται σε μικρότερα ζώα, κτηνοτροφικά ζώα, ή ακόμα και σε ανθρωπογενείς πηγές τροφής (σκουπίδια, νεκρά ζώα).
• Οι λύκοι μπορούν να εντοπίσουν το θήραμά τους από απόσταση 3 χλμ μόνο από τη μυρωδιά.
• Ένας λύκος μπορεί να ακούσει το ουρλιαχτό ενός άλλου λύκου από απόσταση έως και 10 χλμ, όταν ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται απόλυτη σιωπή.

Ο λύκος στην Ελλάδα

Ο λύκος εξαφανίστηκε από την Πελοπόννησο στο τέλος της δεκαετίας του ‘30. Στην Ελλάδα σήμερα υπολογίζεται ότι ζουν 700 λύκοι σε όλο σχεδόν το ηπειρωτικό ανάγλυφο της χώρας, βόρεια της Βοιωτίας. Στις περιοχές αυτές, ο λύκος επιβιώνει σε πολλές μικρές και απομονωμένες μεταξύ τους ομάδες, με εντονότερη παρουσία σε σημεία όπου υπάρχει νομαδική κτηνοτροφία ή όπου υφίστανται ακόμη μεγάλα ορεινά συγκροτήματα χωρίς έντονη ανθρώπινη παρουσία.

Απειλές

Η ελάττωση της φυσικής λείας του λύκου (ελάφι, ζαρκάδι, αγριογούρουνο) που οφείλεται σε ανθρωπογενείς παράγοντες, τον στρέφει προς τα κτηνοτροφικά ζώα, που σε συνδυασμό με τη σταδιακή χαλάρωση πρόληψης των ζημιών συνιστά γεγονός που επιτείνει τη σύγκρουση ανθρώπου-λύκου. Οι παγάνες και τα δηλητηριασμένα δολώματα συνεχίζουν να αποτελούν ευρύτατα διαδεδομένες πρακτικές θανάτωσης λύκων αν και ο νόμος, ήδη από το 1991, απαγορεύει αυστηρά τη χρήση τους. Επίσης, η επέκταση της ανθρώπινης δραστηριότητας ακόμα και σε δυσπρόσιτες και απομακρυσμένες περιοχές, τα μεγάλα τεχνικά έργα, η διάνοιξη εκτεταμένου και ανεξέλεγκτου δικτύου δασικών δρόμων, η επέκταση των βοσκοτόπων και η μείωση των δασικών εκτάσεων, οδηγούν σταδιακά στην υποβάθμιση των βιοτόπων του λύκου απειλώντας την επιβίωσή του. 

Καφέ Αρκούδα

Η καφέ αρκούδα είναι το είδος αρκούδας με την ευρύτερη κατανομή παγκοσμίως. Μέχρι πρόσφατα, η κατανομή του είδους κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος της Βόρειας Αμερικής, συμπεριλαμβανομένου του βόρειου Μεξικού, την Ευρώπη, την Ασία, τη Μέση Ανατολή και τη βόρεια Αφρική. Σήμερα, όμως, η καφέ αρκούδα ζει μόνο στη βορειοδυτική βόρεια Αμερική, στην Ευρώπη και στο μεγαλύτερο μέρος της βόρειας Ασίας. 

Ήξερες ότι..

•  Η καφέ αρκούδα είναι το μοναδικό είδος αρκούδας που ζει στην ηπειρωτική Ευρώπη και, μετά την πολική, είναι το μεγαλύτερο είδος αρκούδας στον κόσμο.
• Οι ενήλικες αρσενικές αρκούδες στην Ελλάδα ζυγίζουν συνήθως 150-200 κιλά και έχουν μέσο μήκος περίπου 2 μέτρα και ύψος στον τράχηλο 1.10 μ.
• Οι θηλυκές αρκούδες στη χώρα μας είναι πιο μικρές και ζυγίζουν συνήθως γύρω στα 100 κιλά.
• Το φθινόπωρο, μία αρκούδα στην Ελλάδα μπορεί να διανύσει περισσότερα από 180 χιλιόμετρα σε αναζήτηση τροφής.
• Η καφέ αρκούδα είναι ζώο παμφάγο. Το ποσοστό των φυτικών τροφών στη δίαιτα της αρκούδας στη χώρα μας ξεπερνάει το 85%!
• Η αρκούδα δεν επιτίθεται στον άνθρωπο εκτός αν αισθανθεί ότι κινδυνεύει η ίδια ή τα μικρά της.
• Τα αρκουδάκια όταν γεννιούνται ζυγίζουν μόλις 200-300 γραμμάρια! 

Η καφέ αρκούδα στην Ελλάδα

Ο πληθυσμός της καφέ αρκούδας στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 350 - 400 περίπου. Ζουν σε δύο ανεξάρτητους πληθυσμούς, οι οποίοι δεν επικοινωνούν γεωγραφικά μεταξύ τους. Ο μεγαλύτερος πληθυσμός ζει στην ευρύτερη περιοχή της οροσειράς της Πίνδου και ο δεύτερος ζει στην ευρύτερη περιοχή της οροσειράς της Ροδόπης. Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν σταθερές ενδείξεις για παρουσία αρκούδας στον ορεινό άξονα Βόρα-Ολύμπου και στη Στερεά Ελλάδα μέχρι και την ορεινή Ναυπακτία, περιοχές όπου το είδος δεν είχε καταγραφεί τα προηγούμενα 70 χρόνια.

Οι απειλές

Οι δύο βασικές απειλές για την καφέ αρκούδα στην Ελλάδα είναι η σκόπιμη ή τυχαία θανάτωση και η απώλεια και ο κατακερματισμός του βιοτόπου της. Εκτός από τη λαθροθηρία, το είδος απειλείται και από την εκτεταμένη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων. Η απώλεια και ο κατακερματισμός του βιοτόπου της αρκούδας στη χώρα μας προκαλείται πρωτίστως από τις ανθρώπινες παρεμβάσεις (κατασκευή μεγάλων οδικών αξόνων όπως συνέβη με την Εγνατία Οδό, παράνομη υλοτομία, δασικές πυρκαγιές, αλόγιστη διάνοιξη δασικών δρόμων, κατασκευή ανεμογεννητριών και φραγμάτων). Άμεση συνέπεια της πυκνότητας του οδικού δικτύου και της αύξησης του αριθμού των οχημάτων σε αυτό, είναι ο μεγάλος αριθμός τροχαίων ατυχημάτων με θύματα αρκούδες. Ενδεικτικό είναι ότι από το 2003 και έπειτα έχουν σκοτωθεί περισσότερες από 30 αρκούδες σε τροχαία ατυχήματα.